Διαφορετικές ερμηνείες νομικών δημιουργούν προβληματισμούς εν αναμονή υπουργικής απόφασης που προβλέπεται στον νόμο του 3ου Μνημονίου
Χωρίς πρόβλημα μπορούν να πραγματοποιούνται οι συστεγάσεις φαρμακείων, καθώς οι νέες διατάξεις δεν επηρεάζουν τις διατάξεις που ήδη ισχύουν και αφορούν τις συστεγάσεις, οι διατάξεις αυτές παραμένουν σε πλήρη ισχύ, και ρυθμίζουν τις προϋποθέσεις, τους όρους και τη διαδικασία πραγματώσεως των συστεγάσεων φαρμακείων, υποστηρίζουν οι σύμβουλοι του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) κ.κ. Ηλίας Δημητρέλλος και Σοφία Αγγέλου.

Διαφορετική όμως άποψη έχει ο δικηγόρος που ειδικεύεται στη νομοθεσία φαρμακείων κ. Χρήστος Αρβανίτης, ο οποίος βλέπει τις άδειες συστέγασης φαρμακείων μετά τις 20 Αυγούστου (οπότε ξεκινά η ισχύς του ν.4336) να “παγώνουν” μέχρι την έκδοση της σχετικής διευκρινιστικής υπουργικής απόφασης.

Αναλυτικά, οι νομικοί σύμβουλοι του ΠΦΣ, σε γνωμοδότησή τους, επισημαίνουν τα εξής:
“Δυνάμει του Ν 4336/2015, υποπαράγραφος Δ.12 περ. 17 “Kαταργούμενες-Τροποποιούμενες Διατάξεις” ΦΕΚ Α΄ 94 καταργήθηκε το άρθρο 6 του Ν. 328/1976.
Ως γνωστό με το ως άνω άρθρο παρεχόταν η δυνατότητα συστάσεως ομορρύθμου ή ετερορρύθμου εταιρείας συνεταιριστικού φαρμακείου επί σκοπώ εκμεταλλεύσεως φαρμακείου είτε μεταξύ φαρμακοποιών, είτε μεταξύ συζύγων ή συγγενών εξ αίματος ή αγχιστείας μέχρι και δευτέρου βαθμού.
Ωστόσο, η δυνατότητα συστεγάσεως στο ίδιο κατάστημα περισσοτέρων του ενός φαρμακείων (υπό ίδρυση ή ήδη λειτουργούντων) προβλέπεται από άλλες διατάξεις και ειδικότερα τόσο από το άρθρο 7 Ν. παρ. 6 του Ν. 1963/91 (ΦΕΚ Α 138) που αντικατέστησε το άρθρο 12 του Ν 5607/32, όσο και από το άρθ. 36 παρ. 6 του ν. 3918/2011.
Συγκεκριμένα, το άρθρο 12 του Ν. 5607/1932 όπως είχε τροποποιηθεί με το άρθ. αρθ. 40 παρ. 1 του ν. 1759/88 (Α’ 50), αντικαταστάθηκε με το άρθ. 219 του ν. 4281/2014 (Α’160). Στο δε άρθρο 7 παρ. 6 του Ν. 1963/1991, ορίζεται ότι τα συστεγαζόμενα φαρμακεία λειτουργούν υποχρεωτικά με τη μορφή ομόρρυθμης εταιρείας, που συνιστάται με συμβολαιογραφικό έγγραφο, οριζομένων συνδιαχειριστών όλων των συμμετεχόντων στη συστέγαση φαρμακοποιών.
Παράλληλα, με το άρθρο 36 παρ. 6 του Ν. 3918/2011 (ΦΕΚ Α΄ 31) ως τροποποιήθηκε με την περ. 3β της υποπαραγράφου ΣΤ. 1 της παραγράφου ΣΤ΄ του άρθρου πρώτου του Ν. 4254/2014 (ΦΕΚ Α΄ 85) προβλέπεται η κατ’ εξαίρεση των διατάξεων των πληθυσμιακών ορίων συστέγαση στο ίδιο κατάστημα λειτουργούντος φαρμακείου με υπό ίδρυση φαρμακείο. Και σε αυτή την περίπτωση τα συστεγαζόμενα φαρμακεία λειτουργούν υποχρεωτικά με τη μορφή ομόρρυθμης εταιρείας.
Εκ των ως άνω διατάξεων καθίσταται, κατά την άποψή μας, σαφές ότι η κατάργηση του άρθρου 6 του Ν. 328/1976 ουδόλως επηρεάζει τόσο τη δυνατότητα συστεγάσεως φαρμακείων με την διαδικασία του άρθρου 7 ν. 1963/1991, όσο και με αυτή του άρθρου 36 παρ. 6 του ν. 3918/2011, ως επίσης και τη μη καταργηθείσα σύσταση των εταιρειών εκμεταλλεύσεως των φαρμακείων αυτών, καθώς ορίζονται ορισμένως οι προϋποθέσεις και οι όροι συστάσεως των εταιρειών αυτών.
Η αναφορά στη διατύπωση του άρθρο 7 του ν. 1963/1991 περί αναλογικής εφαρμογής των διατάξεων του καταργηθέντος άρθρου 6 του Ν. 328/1976 δεν επηρεάζει, κατά την άποψή μας, τη δυνατότητα συστάσεως συστεγαζόμενων φαρμακείων, καθώς οι ανωτέρω διατάξεις περί συστεγάσεως δεν επηρεάζονται από τις καταργούμενες διατάξεις.
Επίσης η διάταξη της περ. 18 του ν. 4334/2015 με την οποία αντικαθίσταται το άρθρο 1 του 1963/1991 (Α’138) παραπέμπουσα σε μέλλουσα να εκδοθεί σχετική υπουργική απόφαση για τον καθορισμό των προϋποθέσεων και της διαδικασίας για την χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείου, δεν επηρεάζει, κατά την άποψή μας, τη δυνατότητα του επιστήμονα φαρμακοποιού να προβεί νομίμως σε συστέγαση με έτερο φαρμακοποιό, δεδομένου ότι οι διατάξεις περί συστεγάσεως, ως ανωτέρω μνημονεύονται, παραμένουν πλήρη εν ισχύ, ρυθμίζουσες οι διατάξεις αυτές τις προϋποθέσεις, τους όρους και τη διαδικασία πραγματώσεως των συστεγάσεων φαρμακείων. Για το λόγο φρονούμε ότι οι συστεγάσεις φαρμακείων δύνανται να λαμβάνουν χώρα νομίμως και απροσκόπτως, παρακαλούμε δε όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες όπως προβούν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες προκειμένου να διευκολυνθεί η υλοποίηση μεταβιβάσεων και συνεργασιών δια της συστεγάσεως ”.

Η δεύτερη άποψη
Από την πλευρά του όμως ο κ. Χρ. Αρβανίτης, σημειώνει πως “πράγματι είναι ορθά όσα αναφέρονται στο παραπάνω νομικό σημείωμα,εφόσον όμως πρόκειται για την εξής περίπτωση:
“Φαρμακοποιός Α έλαβε άδεια ιδρύσεως φαρμακείου πριν την ψήφιση του Ν. 4336/14-08-2015 (που τέθηκε σε ισχύ από 20-08-2015) με σκοπό τη συστέγαση με το ήδη λειτουργούν φαρμακείο του φαρμακοποιού Β.
Στη συνέχεια το νεοϊδρυθέν φαρμακείο του Α έλαβε ή επιχειρεί να λάβει άδεια λειτουργίας και συστεγάσεως με το λειτουργούν φαρμακείο του Β. Σε κάθε περίπτωση, μετά τη λήψη της άδειας λειτουργίας και συστεγάσεως των δύο φαρμακείων, νομίμως οι φαρμακοποιοί Α και Β συστήνουν μεταξύ τους την προβλεπόμενη από το άρθρο 7 Ν. 1963/91 (που τροποποίησε το άρθρο 12 Ν. 5607/32) και το άρθρο 36 παρ. 6 του Ν. 3918/2011 (που παραμένουν σε ισχύ) ομόρρυθμη εταιρία για την εκμετάλλευση των συστεγασμένων φαρμακείων.
Στην περίπτωση αυτή η Περιφέρεια υποχρεούται να παραλαμβάνει τα αντίστοιχα εταιρικά καταστατικά ως έγκυρα.
Τα ανωτέρω ωστόσο δεν ισχύουν στην περίπτωση του φαρμακοποιού Γ, ο οποίος, μετά τη θέση σε ισχύ του Ν. 4336/2015 (20-08-2015) αιτείται το πρώτον τη χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείου με σκοπό τη συστέγαση με το ήδη λειτουργούν φαρμακείο του Δ.
Τούτο διότι με το Ν. 4336/2015 αντικαταστάθηκε το άρθρο 1 του Ν. 1963/91 που όριζε τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείων, η οποία (άδεια ίδρυσης) προηγείται χρονικά και είναι προαπαιτούμενη της λήψης άδειας λειτουργίας και συστεγάσεως που χορηγείται σύμφωνα με τις αναφερόμενες στο παραπάνω νομικό σημείωμα διατάξεις του άρθρου 7 Ν. 1963/91 και του άρθρου 36 παρ. 6 Ν. 3918/2011 και πράγματι παραμένουν σε ισχύ.
Οι νέες προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας ιδρύσεως φαρμακείου θα ορισθούν με την αναμενόμενη Κ.Υ.Α. Στο μεσοδιάστημα οι αρμόδιες Περιφέρειες δεν δύνανται να χορηγούν άδειες ιδρύσεως φαρμακείων ελλείψει νομικού-θεσμικού πλαισίου.
Ειδικότερα:
Η αδειοδότηση των φαρμακείων γίνεται σε δύο φάσεις:
α. Χορηγείται πρώτα η άδεια ιδρύσεως του φαρμακείου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 1963/91 (ήδη τροποποιηθείσα) και τη διάταξη του άρθρου 36 παρ. 1 του Ν. 3918/2011, η οποία παραπέμπει ευθέως στο άρθρο 1 του Ν. 1963/91. Η τροποποιηθείσα ανωτέρω διάταξη του άρθρου 1 Ν.1963/91 θα αποκτήσει νέο περιεχόμενο με την επικείμενη ΚΥΑ.
β. Μετά τη χορήγηση της ανωτέρω άδειας ιδρύσεως, υποβάλλονται στην Περιφέρεια τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στο άρθρο 5 Ν. 1963/91 (όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 218 του Ν. 4281/2014), διενεργείται επιθεώρηση, σύμφωνα με το άρθρο 9 Ν. 5607/32 και καλώς εχόντων των πραγμάτων, χορηγείται στη συνέχεια η άδεια λειτουργίας και συστεγάσεως των φαρμακείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 1 του Ν. 1963/91 (όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 219 Ν. 4281/2014) και του άρθρου 36 παρ. 6 Ν. 3918/2011. Για τη συστέγαση των φαρμακείων επιβάλλεται η σύσταση ομόρρυθμης εταιρείας με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Οι διατάξεις αυτές δεν θίγονται.
Επομένως, για να τύχουν εφαρμογής οι περί συστεγάσεων αναφερόμενες στο παραπάνω νομικό σημείωμα διατάξεις του άρθρου 7 Ν. 1963/91 και του άρθρου 36 παρ. 6 Ν. 3918/2011, που πράγματι παραμένουν σε ισχύ, πρέπει πρώτα να ρυθμισθούν οι προϋποθέσεις και διαδικασία χορηγήσεως των αδειών ιδρύσεως φαρμακείων που προηγούνται χρονικά, με την επικείμενη Κ.Υ.Α.
Συμπερασματικά, ο κ. Αρβανίτης επισημαίνει ότι η λήψη άδειας ιδρύσεως φαρμακείου, μετά τη θέση σε ισχύ του Ν. 4336/2015 (20-08-2015), με σκοπό τη συστέγαση με ήδη λειτουργούν φαρμακείο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 1 Ν. 1963/91 και του άρθρου 36 παρ. 6 του Ν. 3918/2011, είναι αδύνατη, καθόσον ο προσδιορισμός των προϋποθέσεων χορήγησής της θα γίνει με την προβλεπόμενη από τον άνω νόμο Κ.Υ.Α.
Με λίγα λόγια, η συστέγαση νεοϊδρυόμενου φαρμακείου με ήδη λειτουργούν φαρμακείο για λόγους συνταξιοδοτήσεως, ή υγείας, ή λόγω παραιτήσεως από την άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας του φαρμακείου του παλαιού φαρμακοποιού, ή κατά παρέκκλιση των πληθυσμιακών ορίων για οποιοδήποτε από τους παραπάνω λόγους, «παγώνει» μέχρι την έκδοση της νέας ΚΥΑ.

Healthmag 7/9/2015