Προς τον
ΕΘΝΙΚΟ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
Υπόψη Προέδρου Κ. Φιλίππου Δημ
Κοινοποίηση: Υπουργό Υγείας Κον Αθανάσιο Πλεύρη
Αρ. Πρωτ.: 5747
Αθήνα 13 Μαρτίου 2023
Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,
την 3/3/2022 ο Ε.Ο.Φ. εξέδωσε σε συνέχεια της με αρ. πρωτ. 10559/2.2.2022 την με αρ. πρωτ. 22581/3.3.2022 απόφαση του, όπως αυτή εν συνεχεία τροποποιήθηκε (oρθή επανάληψη) με την απόφαση αρ. πρωτ.93211/6.9.2022
Περαιτέρω, ο Ε.Ο.Φ. την 22/11/2022 εξέδωσε την αρ. πρωτ. 125334/22.11.2022 απόφαση, δυνάμει της οποίας απαγόρευσε (όπως και οι προηγούμενες) προσωρινά ως έκτακτο μέτρο τις εξαγωγές, την ενδοκοινοτική διακίνηση καθώς και την αποθεματοποίηση των φαρμακευτικών προϊόντων, όπως αυτά αναφέρονται στο συνημμένο σε αυτή σχετικό πίνακα.
Η ισχύς του επιβληθέντος μέτρου εξακολουθεί να διατηρείται μέχρι σήμερα.
Και τούτο παρά το ότι:
1) έχουν ήδη παρέλθει προ πολλού τα χρονικά διαστήματα για τα οποία είχε δηλωθεί από τους ΚΑΚ (εταιρίες) η έλλειψη των σκευασμάτων τα οποία αναφέρει η με αρ. Δγ-99/2022 εισήγηση της Δ/νσης Ελέγχου Παραγωγής και Κυκλοφορίας Προϊόντων του Ε.Ο.Φ., στην οποία στηρίζεται η τελευταία απόφαση (ASACOL, MENOPUR, VINCRISTINE SULFATE, ARAVA, NASONEX, NEVANAC, CYCLOGYL, ZOLOFT, OZEMPIC),
2) στην Συνέντευξη τύπου στο Υπουργείο Υγείας της 4/1/2023 του Υπουργού Υγείας, του Προέδρου του Ε.Ο.Φ. και του Προέδρου του Ι.Φ.Ε.Τ. σχετικά με την αντιμετώπιση των ελλείψεων δηλώσατε (19ο λεπτό) ότι έχει υπάρξει ομαλοποίηση στο 92% των φαρμάκων που εμπίπτουν στην απαγόρευση, ότι μέχρι την 15/1/2023 αναμένεται πλήρης ομαλοποίηση και ότι η απαγόρευση δεν δύναται να είναι μακροχρόνια, αντίθετα με τα όσα ο ΕΟΦ πράττει.
Αντίστοιχα στην ίδια συνέντευξη ο Υπουργός Υγείας δηλώνει (31ο λεπτό) σαφώς ότι η επάρκεια δεν σχετίζεται με τις παράλληλες εξαγωγές και ότι το πρόβλημα δημιουργείται από την παγκόσμια παραγωγή φαρμάκων.
3) Στην Συνέντευξη τύπου της 5/1/2023 ο Υπουργός Υγείας ρητά δηλώνει ότι «οι ελλείψεις αναφέρονται μόνο σε συγκεκριμένα φάρμακα στα οποία δεν υπάρχουν γενόσημα».
Με δεδομένο δε ότι η συνταγογράφηση των φαρμάκων γίνεται βάσει της χημικής ουσίας του φαρμάκου (δραστική ουσία) η οποία αντιστοιχεί σε ένα ή περισσότερα φάρμακα (άρθ. 21 § 5α ν. 4052/2012), η έλλειψη συγκεκριμένων φαρμάκων δεν συνεπάγεται αυτομάτως και αδυναμία κάλυψης των σχετικών αναγκών των ασθενών, καθώς στην αγορά διατίθενται τα γενόσημα ή/και ομοειδή (generics), τα οποία, είναι φαρμακολογικά όμοια με πολλά από τα φαρμακευτικά σκευάσματα που αναφέρονται στις προσβαλλόμενες δηλ. έχουν τις ίδιες θεραπευτικές ιδιότητες.
Εξάλλου και η αναφερθείσα Εισήγηση επί της οποίας στηρίζεται η εν ισχύ απόφαση του ΕΟΦ και κατ’ επέκταση και η ίδια η απόφαση, παραλείπει, προκειμένου να τεκμηριώσει την «έλλειψη» να προσδιορίσει τη δραστική ουσία που ελλείπει καθώς και την ανυπαρξία ομοίων φαρμάκων.
Έτσι σχετικά με τα υπαγόμενα στην απαγόρευση σκευάσματα ASACOL, SALOFALK, MENOPUR, MERIOFERT, ARAVA, NASONEX, ZOLOFT, ACTRAPID PENFILL, TOUJEO, ATACAND, EXFORGE, ENSTILAR, UTROGESTAN, TOVIAZ, ELITYRAN, PROSTAPLANT, LEUPRORELIN, ZEBINIX, XANAX (0,5MG), FOSTER NEXTHALER, ATROVENT, TRUSOPT και GANFORT, παρά το γεγονός ότι όπως αναφέρει (αορίστως) αυτά καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της σχετικής αγοράς ως προς τη δραστική τους ουσία δεν επικαλείται έλλειψη στην δραστική ουσία των εν λόγω σκευασμάτων και δεν προσδιορίζει σκευάσματα τα οποία κυκλοφορούν και δύνανται να τα αντικαταστήσουν.
4) Τέλος όπως διαπιστώνεται από την απλή ανάγνωση του από 14/2/2023 e-mail του ΕΟΦ αποσταλέντος στο Σύλλογό μας με το συνημμένο σε αυτό πίνακα των ευρισκόμενων σε έλλειψη φαρμακευτικών σκευάσματων, ο οποίος αναρτήθηκε και στον ιστότοπο του Ε.Ο.Φ., το 90% των φαρμάκων τα οποία δυνάμει της ισχύουσας απόφασης εμπίπτουν στην απαγόρευση εξαγωγών – ενδοκοινοτικής διακίνησης – αποθεματοποίησης, δεν αναφέρονται να είναι σε έλλειψη.
Στο σημείο αυτό και σχετικά με τα επιβληθέντα μέτρα παρακαλούμε σημειώστε και τα παρακάτω:
Είναι αναγκαία για την ορθή και σύννομη λειτουργία της αγοράς του φαρμάκου οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΟΦ να προβαίνουν σε εφαρμογή της με αριθμό 50262/01 εγκύκλιου του ΕΟΦ, κατά την οποία οι ΚΑΚ θα πρέπει να διαθέτουν στην εθνική αγορά ποσότητες τουλάχιστον ίσες με την τρέχουσα συνταγογραφία ενός έκαστου φαρμακευτικού ιδιοσκευάσματος πλέον ποσοστού 25% για τυχόν έκτακτες ανάγκες ή αλλαγή συνθηκών καθώς και το προβλεπόμενο απόθεμα ασφαλείας.
Οι δηλώσεις των ΚΑΚ περί ελλείψεων που επικαλείται ο ΕΟΦ και οι οποίες αναφέρονται και στις από 21/1/2022 και 31/1/2022 ανακοινώσεις Σας, ουδόλως καταδεικνύουν την έλλειψη των φαρμακευτικών σκευασμάτων στα οποία αναφέρεται η προσβαλλόμενη υπό την πραγματική έννοια του όρου αλλά μόνο την ρητά δηλωμένη αδυναμία για ομαλό και συνεχή εφοδιασμό της αγοράς εκ μέρους των εταιριών παραγωγών φαρμάκων και των ΚΑΚ, η οποία αποτελεί αφ’ εαυτής αιτία των εμφανιζομένων ελλείψεων στην αγορά.
Ο Σύλλογος μας στο παρελθόν (2017 και 2022) Σας είχε ενημερώσει και εγγράφως για το κίνδυνο που εγκυμονούσε η αιφνίδια διακοπή εφοδιασμού σημαντικού αριθμού φαρμακαποθηκών από φαρμακευτικές εταιρίες με συνέπεια αυτές να μην δύνανται να εφοδιάσουν τους πελάτες τους – φαρμακεία.
Πλην όμως μέχρι σήμερα καμία απάντηση εκ μέρους σας έχει ληφθεί ούτε και μέριμνα για το ζήτημα που δημιουργεί η διακοπή εφοδιασμού φαρμακαποθηκών στην αγορά.
Είναι δε απορίας άξιο με ποιό δικαιολογητικό λόγο ο ΕΟΦ και ενώ οι δηλώσεις των ΚΑΚ είναι συγκεκριμένες και καταδεικνύουν την αιτία των «ελλείψεων», με την ίδια απόφαση του ταυτόχρονα με την προς τις φαρμακαποθήκες επιβαλλόμενη απαγόρευση, εξαιρεί τους ΚΑΚ από αυτήν επιτρέποντας σε αυτούς τις εξαγωγές και την ενδοκοινοτική διακίνηση των υπο απαγόρευση φαρμάκων.
Η έλλειψη δεν αφορά και δεν υφίσταται για τους ΚΑΚ;
Οι ΚΑΚ έχουν απόθεμα για να εξάγουν αλλά δεν έχουν να διαθέσουν στην ελληνική αγορά;
Αυτονόητα και εύλογα ερωτήματα που καλό είναι να απαντηθούν.
Είναι αυτονόητο ότι η επιβολή απαγόρευσης εξαγωγών στους φαρμακεμπόρους που δραστηριοποιούνται σε ένα δεύτερο στάδιο ουδόλως συντείνει στην προάσπιση της δημόσιας υγείας, καθώς, παρά το μέτρο αυτό, οι τυχόν ελλείψεις, όπως αυτές εν προκειμένω δηλώνονται ότι δημιουργούνται θα εξακολουθήσουν να υφίστανται.
Τέλος σημειώνεται ότι ενώ το μέτρο της απαγόρευσης που επιβάλει η ισχύουσα απόφαση Σας, ρητά χαρακτηρίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο, όμως δεν διευκρινίζεται η χρονική διάρκεια του, με αποτέλεσμα η ισχύς του να επιμηκύνεται, διατηρώντας τις δυσμενείς συνέπειες του σε βάρος των μελών μας και της οικονομικής τους κατάστασης.
Επί αυτού του θέματος άλλωστε ο Σύλλογός μας απέστειλε σχετική επιστολή στην Κα Θωμαίδου στις 09/03/2023 την οποία σας κοινοποιήσαμε.
Κρίνουμε σκόπιμο εδώ να παραθέσουμε κάποιες σκέψεις μας επί του φαινομένου των λιμναζουσών ποσοτήτων, που περιγράφουμε στην άνωθεν αναφερόμενη επιστολή μας
Α)Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι πολύ απλός: Τα φαρμακεία, λόγω της απαγόρευσης, προμηθεύονται πια μόνο τις απαραίτητες για την ελληνική αγορά ποσότητες και όχι για τις παράνομες εξαγωγές που γίνονται μέσω αυτών, όπως πολλάκις έχουμε αναφέρει στον Οργανισμό
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι οι επιχειρήσεις μας να έχουν συγκεντρώσει πλεονάζον stock το οποίο δεν μπορούν να διαθέσουν στην Ελληνική αγορά.
Β) Εάν δεν σταματήσει άμεσα η απαγόρευση των εξαγωγών θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε δύο πολύ σοβαρούς κινδύνους. Ο ένας κίνδυνος είναι να κατηγορηθούμε για αποθεματοποίηση, η οποία ρητά απαγορεύεται, αλλά πουθενά δεν προσδιορίζεται. Ο δεύτερος κίνδυνος είναι να σταματήσουμε να αγοράζουμε από τις φαρμακευτικές εταιρείες με αποτέλεσμα οι μητρικές τους εταιρείες στο εξωτερικό να περικόψουν τις ποσότητες που χορηγούν για την Ελληνική αγορά ανατροφοδοτώντας νέο κύκλο ελλείψεων (μηχανισμός αυτοεκπληρούμενης προφητείας)
Γ)Για άλλη μία φορά αποδεικνύεται ότι τις ελλείψεις στα φάρμακα τις προκαλούν αφενός η συνεχής μείωση ποσοτήτων από τους ΚΑΚ και αφετέρου οι παράνομες εξαγωγές που γίνονται μέσω φαρμακείων και θα πρέπει επιτέλους να πάρετε τα κατάλληλα μέτρα για να σταματήσουν αυτά τα απαράδεκτα φαινόμενα. Καθώς μάλιστα γνωρίζετε πολύ καλά και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γίνονται οι εξαγωγές αυτές, είναι θέμα χρόνου το πότε θα
ξεσπάσει το επόμενο σκάνδαλο από τις εξαγωγές αλλοιωμένων φαρμάκων από παράνομες εξαγωγές και τότε η ευθύνη θα είναι αποκλειστικά του Ε.Ο.Φ
Δ)Επί πλέον εάν καθυστερήσει και άλλο η άρση της απαγόρευσης, αφενός ο κίνδυνος οικονομικής κατάρρευσης του κλάδου μας είναι πλέον ορατός και αφετέρου αν τα μέλη μας σταματήσουν να παραγγέλνουν από τα συγκεκριμένα είδη, αυτά θα διατεθούν σε άλλες χώρες. Αυτό σημαίνει πως πέρα από την οικονομική ζημία των μελών μας και της χώρας μας, εάν τα χρειαστούμε στο μέλλον δεν θα τα έχουμε.
Άλλωστε με δεδομένο ότι πλέον εξέλιπαν οι προϋποθέσεις εκδόσεως και διατήρησης ισχύος της πιο πάνω με αρ. πρωτ. 125334/22.11.2022 απόφασης σύμφωνα με τις ρητές διαβεβαιώσεις Σας και του αρμοδίου Υπουργού, επιβάλλεται η πλήρης άρση των απαγορεύσεων που αυτή επιβάλει και οι οποίες παρά το προσωρινό και έκτακτο χαρακτήρα τους εξακολουθούν και ισχύουν ήδη πέραν του έτους.
Συνακόλουθα, παρακαλούμε για την πλήρη άρση της με αρ. πρωτ. 125334/22.11.2022 απόφασης Σας και των απαγορεύσεων που αυτή επιβάλλει, σε τρόπο ώστε να παύσει και η προκαλούμενη οικονομική ζημιά που υφίστανται επί μακρόν παρά το νόμο, άδικα και αδικαιολόγητα τα μέλη μας.
Σε αναμονή της αποδοχής του εύλογου και δίκαιου αιτήματος μας.
Για τον Πανελλήνιο Σύλλογο Φαρμακαποθηκαρίων
Ο Πρόεδρος Γ. Γραμματέας
Θεόδωρος Σκυλακάκης Ειρήνη Μαρκάκη
